ΣΧΕΤΙΚΑ
Φέτος, 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, η Θεσσαλονίκη τιμά την ιστορική μνήμη του ξεριζωμού, τις «αλησμόνητες πατρίδες» αλλά και τους ανθρώπους, τους πρόσφυγες που κατέφτασαν εδώ μεταφέροντας τις δικές τους ιστορίες, τα δικά τους ήθη και έθιμα και συνέβαλαν τα μέγιστα στην αναγέννηση ολόκληρης της Ελλάδας. Η επέτειος αύτη έχει αφήσει τραυματικό αποτύπωμα στη συλλογική συνείδηση, όχι μόνον των Μικρασιατών αλλά και όλων των Ελλήνων. Μας καλεί δε σε αναστοχασμό και ομοψυχία, την οποία απαιτεί άλλωστε η εποχή μας.
Ο Δήμος Θεσσαλονίκης δεν θα μπορούσε παρά να τιμήσει αυτήν την επέτειο με σειρά εκδηλώσεων. Αν μία πόλη θα μπορούσε να βρεθεί στο επίκεντρο αυτής της επετείου, αυτή είναι η Θεσσαλονίκη. Είναι πόλη των προσφύγων και αυτό είναι το δικό μας ελάχιστο χρέος, η δική μας συνεισφορά.
Η συνέχεια του Ελληνισμού, η ικανότητά μας μέσα και μετά από καταστροφές να
σηκωνόμαστε και να προχωρούμε, να μην ξεχνάμε, να μελετούμε και να μαθαίνουμε
είναι αναμφίβολα στοιχεία σημαντικά και συνυφασμένα με την ιστορία μας.
Το αφιέρωμα στην πρόσφατη ιστορία μας, πέραν της γνώσης που προσφέρει σε κάθε
επισκέπτη για τα ιστορικά γεγονότα συμβάλλει στη διατήρηση της μνήμης και αυτός
είναι στόχος ευγενής, χρήσιμος και ενισχύει την εθνική μας αυτογνωσία.
To επετειακό αφιέρωμα για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή,
σχεδιάστηκε για να τιμήσει με ιδιαίτερη ευαισθησία και σεβασμό την ιστορική μνήμη
του ξεριζωμού των Ελλήνων από τις «αλησμόνητες πατρίδες» και παράλληλα, να
αναδείξει την αναγέννηση του ελληνικού κράτους από την έλευση του προσφυγικού
ελληνισμού.
Η άφιξη και εγκατάσταση των προσφύγων στην Ελλάδα επηρέασε βαθιά κάθε πτυχή
της ζωής, συμβάλλοντας σημαντικά στην κοινωνική, οικονομική και πολιτισμική
ανάπτυξη της χώρας. Στις μέρες μας, αυτή η ιστορική μνήμη θα πρέπει να κρατηθεί
όχι απλώς ως μία επέτειος, αλλά ως ένας φάρος για την εθνική μας αυτογνωσία,
εφόσον από την αρχαιότητα, ο μικρασιατικός πολιτισμός αποτέλεσε θεμελιώδη λίθο
όχι μόνο της ελληνικής, αλλά και της παγκόσμιας φιλοσοφίας, των επιστημών και των
τεχνών.
Παίρνοντας την σκυτάλη μιας τέτοιας κληρονομιάς, νιώθουμε περήφανοι συνεχιστές
της δημιουργικής πορείας του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας και οφείλουμε να
θυμόμαστε, να μελετάμε και να πορευόμαστε με συναίσθηση του ιστορικού μας
γίγνεσθαι. Αποδίδουμε τη δέουσα τιμή στην «Επέτειο των 100 χρόνων» με την ελπίδα
ότι η σύντομη αναδρομή του οπτικοακουστικού αφιερώματός μας στην πρόσφατη
ιστορία του τόπου μας, θα εμπλουτίσει τις γνώσεις αλλά και το εθνικό φρόνημα κάθε
Έλληνα επισκέπτη, συμβάλλοντας στη διατήρηση της ζωντανής μνήμης.
η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης που σήμερα φιλοξενούνται οι δύο επετειακές εκθέσεις, «Αιών... Εν Ιωνία, Θράκη και Πόντω» της ΔΕΘ και “1922-2022: Κύματα Προσφυγίας - Κράματα Μνήμης” του Δήμου Θεσσαλονίκης με αφορμή τη συμπλήρωση των 100 χρόνων από την Μικρασιατική Καταστροφή, κάποτε υπήρχε, ο άγνωστος σήμερα για πολλούς, προσφυγικός συνοικισμός της Αγίας Φωτεινής. Το γεγονός αυτό της συνύπαρξης σε διαφορετικά χρονικά σημεία έχει από μόνο του ιδιαίτερη σημειολογική βαρύτητα.
Ο οικισμός της Αγίας Φωτεινής εκτεινόταν από το Σιντριβάνι ως το Καυταντζόγλειο και το στρατόπεδο του Γ’ ΣΣ και είχε την όψη μιας πολύβουης και πολυάνθρωπης γειτονιάς. Μάλιστα, είχε και δικό της εκκλησάκι, της Αγίας Φωτείνης που έχτισαν οι ίδιοι οι μικρασιάτες πρόσφυγες και είναι το μοναδικό κατάλοιπο σήμερα.
Ο συνοικισμός της Αγίας Φωτεινής πήρε το όνομά του από τους πρόσφυγες που είχαν κατασκευάσει πρόχειρα παραπήγματα, κι αργότερα τα πρώτα τους σπίτια, που κατάγονταν από τη Σμύρνη και τις γύρω πόλεις της Ιωνίας, εις μνήμην του ομώνυμου μητροπολιτικού ναού της πόλης. Εδώ, εγκαταστάθηκαν επίσης πρόσφυγες από την Τραπεζούντα του Πόντου και την Ανατολική Θράκη, αλλά και εσωτερικοί μετανάστες από τη μακεδονική ενδοχώρα. Το 1926 αριθμούσε 1.200 νοικοκυριά, αριθμός που στα επόμενα χρόνια αυξάνεται ραγδαία. Ο συνοικισμός λίγο πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο αποτελούσε τον δεύτερο μεγαλύτερο προσφυγικό συνοικισμό σε πληθυσμό, από τους 12 συνοικισμούς της Θεσσαλονίκης, μετά τον συνοικισμό της Τούμπας. Ο συνοικισμός άρχισε να γκρεμίζεται σταδιακά για να χτιστούν το νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, τα κτήρια της Διεθνούς Έκθεσης και της πανεπιστημιούπολης.
Περισσότερα από 126 αντικείμενα
21 Σύλλογοι
Περισσότερα από 25 αδημοσίευτα ντοκουμέντα